मन्त्री प्रदीप पौडलको दबाबमा वीर अस्पतालकी महिला आर्थोपेडिक सर्जनको सरुवा

बिरगञ्जको हैजा नियन्त्रणका लागि रौतहटवाट चिकित्सक टोली प्रस्थान

मिक्लाजुङ अस्पताललाई ल्याब उपलब्ध गराउने स्वास्थ्य मन्त्रीको प्रतिबद्धता

माेरङकाे काल्बुङ्ग झरना आन्तरिक पर्यटकको रोजाइमा

तेह्रथुमको धार्मिक एवंम् पर्यटकीय स्थल मार्गा पोखरी

विनोद भट्टराई तेह्रथुम - तेह्रथुम जिल्ला नेपालको पूर्वी पहाडी भू-भागमा अवस्थित सुन्दर जिल्ला हो। यही जिल्लाको छथर गाउँपालिको प्रमुख धार्मिक तथा पर्यटकिय स्थल मार्गा पोखरी प्राकृतिक, धार्मिक तथा सांस्कृतिक दृष्टिले अत्यन्तै महत्वपूर्ण स्थलको रुपमा स्थापित भएको छ। हरियाली वनजंगलले घेरिएको, सधैं सफा र स्थिर जलस्रोत बोकेको, धार्मिक आस्थाले परिपूर्ण र पर्यटकीय रुपमा प्रचुर सम्भावना भएको यो पोखरी अहिले प्रचार-प्रसारको अभावमा ओझेलमा परेको छ। मार्गा पोखरी छथर गाउँपालिका वडा नं. १ मा पर्छ। आङ्दिमको शिरमा रहेको यो पोखरी कोशी राजमार्ग हुँदै गाडीबाट धनकुटाको सिधुवा बजारदेखि सिधुवा-शुक्रबारे सडकखण्ड हुँदै चारमाने चोक आइपुग्न सकिन्छ। त्यस्तै, छथर गाउँपालिकाको मुख्य केन्द्र शुक्रबारे बजारबाट शुक्रबारे-सिधुवा सडकखण्ड हुँदै चारमाने चोकसम्म करिब ३० मिनेट पैदल हिँडेर वा मोटरसाइकलबाट घुमाउरो कच्ची बाटो हुँदै पोखरीसम्म पुग्न सकिन्छ। पोखरी वरपरको क्षेत्र हरियाली जंगलले ढाकिएको छ, जसले गर्दा वातावरण शान्त, स्वच्छ र शीतल महसुस हुने गर्दछ। पोखरीसम्म पुग्ने यात्रामा पहाडको रमणीय दृश्य, चराचुरुङ्गीको चिरबिर आवाज र चिसो बतासले यात्रालाई अझ सुखद र अविस्मरणिय बनाउँदछ। मार्गा पोखरीको प्राकृतिक विशेषता मार्गा पोखरीको सबैभन्दा उल्लेखनीय पक्ष भनेको यसको पानी कहिल्यै सुक्दैन। वर्षा होस् वा खडेरी, पोखरीमा पानीको सतह स्थिर र शान्त हुन्छ। पोखरीको पानी क्रिस्टलजस्तो सफा हुन्छ र सतहबाट तलसम्म देखिन्छ। स्थानीय जनविश्वास अनुसार यस पोखरीमा झरेका पातहरू एक विशेष किसिमका चराले सफा गर्छन् भन्ने किम्बदन्ती छ। यो पोखरीको आकृति गोलाकारजस्तो छ र वरिपरि सानो सानो झाडी तथा रुखहरू छन्। चारैतिरबाट हरियालीले घेरेको यो पोखरी गर्मी समयमा समेत शितलता प्रदान गर्ने स्थानको रुपमा चिनिन्छ। यहाँ आउने जोकोहीलाई शारीरिक थकान हट्नुका साथै मानसिक शान्ति मिल्ने गर्छ। धार्मिक र सांस्कृतिक महत्व मार्गा पोखरी केवल प्राकृतिक सम्पदा मात्र होइन, यो स्थानले धार्मिक आस्था र परम्परासँग पनि गहिरो सम्बन्ध राख्दछ। यो पोखरी भगवती देवीको बासस्थानको रुपमा मानिन्छ। जनैपूर्णिमाको दिन यहाँ ठूलो मेला लाग्ने गर्छ। टाढा-टाढाबाट भक्तजनहरू यहाँ पूजाआजा गर्न, ब्रत बस्न, भाकल गर्न तथा स्नान गर्न आउँछन्। यो क्षेत्रमा शेर्पा समुदायको बाक्लो बस्ती भएकाले पोखरीको नजिकै पूर्वकै पहिलो मालिङ गुम्बासमेत रहेको छ। शेर्पा समुदायको खानपान संस्कार संस्कृति रीतिरिवाज समेत यस क्षेत्रमा हेर्न पाइने गरेको छ। स्थानीय जनविश्वास अनुसार यस पोखरीमा स्नान गरेमा पापमोचन हुन्छ र सच्चा मनले मागेको वरदान अवश्य पूरा हुन्छ। यसैले धेरै धामी-झाँक्री, साधक तथा साधारण भक्तजनले पनि यहाँ आएर तपस्या, ध्यान र पूजा गर्ने परम्परा रहेको छ। संरक्षण र प्रवर्द्धनको अवस्था पछिल्लो समय गाउँपालिकाको पहलमा पोखरीमा केही पूर्वाधार विकासका कामहरू भएका छन्। पदमार्ग निर्माण, विश्रामस्थल, शौचालय तथा खानेपानीको सुविधा केही हदसम्म उपलब्ध गराइएको छ। पोखरी वरिपरि फोहोर नफाल्नका लागि सचेतना पनि फैलाइएको छ। तर, यथेष्ठ संरक्षण तथा दिगो व्यवस्थापनको खाँचो अझै देखिन्छ। पछिल्लो समय पोखरीको पानी अलिकति घटेको भन्ने स्थानीयको भनाइ छ। यसले गर्दा पर्यावरणीय सन्तुलनमा असर पर्ने सम्भावना छ। पोखरी वरपरका झाडी हटाउने, थप वृक्षारोपण गर्ने, आगन्तुकका लागि व्याख्या केन्द्र बनाउने, धार्मिक मेलाको व्यवस्थापन व्यवस्थित बनाउने जस्ता कार्यहरू तत्काल गर्न आवश्यक छ। पर्यटकीय सम्भावना यो पोखरी केवल धार्मिक दृष्टिले मात्र नभई पर्यटकीय दृष्टिले पनि महत्वपूर्ण सम्भावना बोकेको स्थल हो। पोखरीको वातावरण अत्यन्त रमणीय छ, जसले आन्तरिक र बाह्य पर्यटकलाई आकर्षित गर्न सक्छ। पहाडबाट देखिने रमाइला दृश्य, शान्त वातावरण, प्राकृतिक सौन्दर्य र ऐतिहासिकता मिसिएको यो पर्यटकका लागी स्थान एक आदर्श गन्तव्य बन्न सक्छ। कोशी प्रदेश सरकार र स्थानीय तहले यसलाई पर्यटकीय केन्द्रको रुपमा विकास गर्ने दीर्घकालीन योजना ल्याउन सके यहाँ होमस्टे सञ्चालन, गाइड तालिम, स्थानीय उत्पादनको प्रवर्द्धन, धार्मिक पर्यटनको विकास लगायत विविध कार्यक्रम सञ्चालन गर्न सकिन्छ। यसले स्थानीय अर्थतन्त्रमा सकारात्मक असर पर्दछ। मार्गा पोखरी तेह्रथुम जिल्लाको एक अनुपम पर्यटकीय र धार्मिक स्थल हो। यसको संरक्षण र प्रवद्र्धनले छथर गाउँपालिकाको मात्र नभइ सिंगो जिल्लाको पहिचान निर्माणमा योगदान पुर्‍याउन सक्छ । यहाँका प्रमुख सुधारका क्षेत्रहरू -स्थायी संरचना (पैदलमार्ग निमार्ण, धर्मशाला, पार्किङ निर्माण -विज्ञापन तथा प्रचारप्रसारको अभाव अन्त्य हुनु पर्दछ। -स्थानीय गाइड तथा होमस्टे व्यवस्थापनको तालिम स्थानीयलाई प्रदान गर्नुपर्ने देखिन्छ। -पर्यावरणीय संरक्षणका लागि बृक्षरोपण, फोहर व्यवस्थापन गर्नुपर्ने देखिन्छ। -वार्षिक मेलालाई व्यवस्थित ढंगले आयोजना गर्ने र गराउने कार्यलाई प्राथमिकता प्रदान गर्नुपर्ने देखिन्छ। मार्गा पोखरी केवल पोखरी मात्र होइन, यो प्राकृतिक वरदान, धार्मिक आस्था र पर्यटन सम्भावनाको त्रिवेणी हो। यसलाई संरक्षित गर्दै विकास गर्ने हो भने छथर गाउँपालिकाको मुख्य आम्दानीको स्रोत बन्नेमा दुईमत छैन। साथै तेह्रथुमको समग्र पहिचान नै पर्यटकिय स्थलको मुख्य केन्द्रको रुपमा प्रस्तुत गर्न सकिन्छ।   

‘रोल्पा: टुरिजम् फर पिस’ फोटो प्रदर्शनी सुरु

काठमाडौं, ६ जेठ ।  ‘रोल्पा: टुरिजम् फर पिस’ फोटो प्रदर्शनी सुरु भएको छ।   नयाँ बानेश्वरस्थित एनबी सेन्टरमा रहेको उमोजा कफीमा सोमबारबाट प्रदर्शनी सुरु भएको हो।   रोल्पाका धार्मिक, सांस्कृति तथा पर्यटकीयस्थलको प्रवर्द्धन गर्ने उद्देश्यसहित पर्यटन प्रवर्द्धन मञ्च नेपालले आयोजना गरेको प्रदर्शनी पूर्वमन्त्री वर्षमान पुन ‘अनन्त’ले उद्घाटन गरे।   पूर्वमन्त्री पुन प्रमुख अतिथि रहेको प्रदर्शनी उद्घाटन समारोहको विशेष अतिथिमा ट्रेकिङ एजेन्सीज् एसोसिएसन अफ नेपाल (टान)का अध्यक्ष सागर पाण्डे रहेका थिए। कार्यक्रममा रोल्पाबाट आएर काठमाडौंमा बसोबार गरिरहेका विभिन्न क्षेत्रमा आबद्ध व्यक्तिहरु तथा कलाकार, पत्रकार, पर्यटनकर्मी, साहित्यकारलगायतको उपस्थित रहेको थियो।   प्रदर्शनीमा फोटोपत्रकार पृथ्वी पुन (बल्कुराम)ले खिचेका रोल्पाको कला, संस्कृति, पर्यटन र इतिहास झल्काउने ३० भन्दा बढी फोटोहरु प्रदर्शनीमा राखिएको छ।   साहित्यकार सुमन थापा ‘संगम’ले सञ्चालन गरेको उद्घाटन समारोहमा स्वागत मन्तव्यमार्फत वरिष्ठ पर्यटनपत्रकार अमृत भादगाउँलेले फोटो प्रदर्शनीबारे जानकारी दिएका थिए। त्यसपछि सम्बोधन गरेका टानका अध्यक्ष पाण्डे प्रदर्शनी सफलताको शुभकामना दिए।   प्रमुख अतिथि पुनले रोल्पा विगतमा ‘राजनीतिक द्धन्द्धको केन्द्र’ भनेर चिनिने गरेकोमा अहिले आर्थिक हिसाबले उत्पादन र प्रवर्द्धको केन्द्रको रुपमा विकास गर्ने कोसिस गरिरहेको उल्लेख गर्दै भने, ‘आर्थिक उत्पादन रोजगारी सिर्जनाको एउटा महोत्वपूर्ण क्षेत्र पर्यटन हो। पर्यटन प्रवर्द्धन गर्ने उद्देश्यले क्षेत्रका फोटो संकलनहरु यहाँ प्रदर्शनीमा आएका छन्। मलाई खुसी लागेको छ।’   पुनले फोटो प्रदर्शनीले रोल्पाको पर्यटन विकासमा टेवा पुग्ने विश्वास व्यक्त गरे।   त्यस्तै फोटोपत्रकार बल्कुरामले संघीय राजधानी काठमाडौंमा आफूले खिचेका तस्बिरहरु देखाएर रोल्पाको पर्यटन प्रवर्द्धनमा थप टेवा पुर्याउने अवसर प्राप्त भएकोमा खुसी व्यक्त गरे। उनले उपस्थित सबैलाई धन्यवाद दिँदै एकपटक रोल्पामा घुम्न निम्तोसमेत दिए। प्रदर्शनी आगामी बुधबारसम्म जारी रहनेछ। प्रदर्शनी अवधिभर विभिन्न व्यक्तिहरुको उपस्थितिमा रोल्पाको पर्यटन विकासबारे चर्चा हुने आयोजक पर्यटन प्रवर्द्धन मञ्च नेपालले जानकारी दिएको छ।

‘रोल्पा: टुरिजम् फर पिस’ फोटो प्रदर्शनी हुँदै

काठमाडौं, ४ जेठ। ‘रोल्पा: टुरिजम् फर पिस’ फोटो प्रदर्शनी हुँदैछ।   ‘पर्यटन प्रवर्द्धन मञ्च नेपाल’को आयोजनामा यही जेठ ५, ६ र ७ गते काठमाडौंको नयाँ बानेश्वरस्थित एनबी (नयाँ बानेश्वर) सेन्टरमा रहेको उमोजा कफीमा प्रदर्शनी हुन लागेको हो।   प्रदर्शनीमा फोटोग्राफर पृथ्वी पुन (बल्कुराम)ले खिचेका रोल्पाको कला, संस्कृति, परम्परा, इतिहास, पर्यटन विकास र प्राकृतिक सौन्दर्यता झल्काउने ३५ वटाभन्दा बढी फोटोहरु रहने पर्यटन प्रवर्द्धन मञ्च नेपालले जनाएको छ। मञ्चका अनुसार रोेल्पाको इतिहास, प्रकृति र सांस्कृतिको उजार गर्दै पर्यटन विकासमा टेवा पुर्‍याउने उद्देश्यले फोटो प्रदर्शनी गर्न लागिएको हो।   फोटो प्रदर्शनीको उद्घाटन जेठ ५ गते सोमबार दिउँसो ३ बजे पूर्वमन्त्री वर्षमान पुनबाट हुनेछ।   फोटो प्रदर्शनीको क्रममा रोल्पाका पर्यटकीयस्थलहरुको चर्चा र पर्यटन विकासबारे अन्तरक्रियासमेत हुने फोटोग्राफर पुनले जनाएका छन्।   फोटोग्राफर पुन पर्यटन अभियन्ता हुन्। रोल्पाको सुनछहरी गाउँपालिका वडा नं. ७, डम्फु गाउँका पुन करिब दुई दशकदेखि ग्रामीण पर्यटन विकास एवम् प्रवद्र्धनमा क्रियाशील छन्। उनले फोटोग्राफी सुरु गरेको एक दशक भयो। उनी विशेषतः प्रकृति, संस्कृति र जीवनशैलीका तस्बिर खिच्छन्। साथै विभिन्न सञ्चार माध्यममा पर्यटनसम्बन्धी लेख–रचना पनि लेख्छन्।   उनी पर्यटन प्रवद्र्धन गर्ने उद्देश्यले वृत्तचित्र बनाउँछन्। उनले ‘सुनौलो सुनछहरी’, ‘भिरमौरीको सिकार’, ‘जलजला पर्यटन क्षेत्र’, ‘रोल्पा गुराँस पदयात्रा’, ‘दि बडाचौर’लगायतका वृत्तचित्र निर्माण गरिसकेका छन्।   उनले रोल्पाका गन्तव्यहरूमा पर्यटकीय चहलपहल बढाउन हेलिटुरसमेत गराउँदै आएका छन्। रोल्पा सदरमुकाम लिबाङबाट जलजला, कोठेभिर र जेलबाङमा बेलाबेलामा हेलिटुर गराउँछन्।   उनी ‘खाम पदमार्ग’का परिकल्पनाकार हुन्। रोल्पाको जेलबाङ गाम हुँदै पूर्वी रुकुमको चौंरीखर्क, पेल्मा भएर मैकोटसम्म जोड्ने पदमार्गलाई उनले ‘खाम पदमार्ग’ नामकरण गरेका छन्। उनी ‘गुरिल्ला म्याराथन’का परिकल्पनाकार पनि हुन्।   यिनै पर्यटन विकास र प्रवर्द्धनमा सक्रिय पुनले संघीय राजधानीमा फोटो प्रदर्शनी गर्न लागेका हुन्।

पर्यटन आगामनमा कीर्तिमान, अप्रिलमा मात्रै १ लाख १६ हजार बढी

काठमाडौं, २२ बैशाख । गत अप्रिल २०२५ मा १ लाख १६ हजार ४९० अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटकले नेपाल भ्रमण गरेका छन् ।   नेपालको पर्यटन इतिहासमा सबैभन्दा राम्रो अप्रिल महिना भएको नेपाल  पर्यटन बोर्डले जनाएको छ। जुन कोभिड महामारी पछि अप्रिलमा आएका पर्यटनको संख्या १०६.५ प्रतिशत बढी भएको बोर्डको दावी छ । ‘पूर्व महामारी स्तरमा पुगेका छौं, बलियो रिकभरी र नेपालमा बढ्दो विश्वव्यापी चासो बढेको देखिएको छ,’ बोर्डका सिइयो दिपकराज जोशीले भने, ‘पर्यटनमा यो खालको उल्लेख्य वृद्धि नेपालको स्थायी आकर्षण र पर्यटन सम्भाव्यताको प्रमाण हो।’   बोर्डका अनुसार सबैभन्दा बढी छिमेकी मुलुक भारतवाट नेपाल भ्रमण भएको छ भने दोस्रो स्थानमा अमेरिका रहेको छ । जसअनुसार अप्रिल महिनामा दक्षिण छिमेकी मुलुक भारतवाट मात्रै २५ हजार ९३३, अमेरिकावाट १० हजार ५३ जनाले भ्रमण गरेका छन् ।   साथै, उत्तरी छिमेकी मुलुकवाट ९ हजार ३७ पर्यटक नेपाल आएका छन भने  बेलायत र बंगालादेशबाट क्रमशः ६ हजार ७ सय ३८ र ५ हजार ३ सय ९८ जनाले नेपाल भ्रमण गरेका छन् ।   पर्यटन बोर्डका अनुसार गत जनवरी देखी अप्रिलसम्म ४ लाख १५ हजार ४८ जना बिभिन्न देशका पर्यटक नेपाल भित्रिएका छन ।  

मधेशमा मौरीपालन सम्बन्धि अवसर तथा चुनौती बारे कार्यशाला गोष्ठी सम्पन्न

लम्पी स्किन रोगका कारण पूर्वी मोरङका किसान पीडित

उखु किसान आन्दोलनमा लोसपाको ऐक्यबद्वता