व्हाइट लङ सिन्ड्रोमः चीन पछि अमेरिकामा फैलियो

चिनियाँ बालबालिकामा निमोनियाको प्रकोप ‘आउटब्रेक’, भारतमा महामारी रोक्न तयारी सुरू

चीनमा फैलियो ‘रहस्यमय’ रोग, डब्लुएचओले भन्यो यथार्थ सार्बजनिक गर

संरक्षणको पर्खाइमा ‘गोल्मा दरबार’

बुबाको चिया पसललाई चारतारे होटल बनाउने एउटा कर्मठ छोराको कथा

बिशाल बस्नेत   महोत्तरी, २८  असोज । नरहरि  गौतमले सुरु गरेको सानो चिया पसलबाट जीविकोपार्जन होला कि नहोला भन्ने विषयमा उनका छोरा हिरा गौतम आफैँलाई विश्वास थिएन । करिब चार दशकअघि  बसमा यात्रारत यात्रुहरुलाई खाना खुवाउने, चिया पकाउने जस्ता काम गर्दागर्दै उनी आफैँलाई अनौठो लाग्थ्यो । बुबाले व्यापार नै जिन्दगीको सबथोक भएको सुनाएपछि हिराले जिन्दगीको परीक्षण होटलबाट नै प्रारम्भ गर्ने निधो गरे ।   त्यसपछि २०५२ सालबाट सुरु भएको गौतमको होटल व्यवसायको यात्रा बुबा नरहरिले भनेजस्तो जिन्दगीको सबथोक मात्र बनेन गौतम होटल पहिचान र प्रतिष्ठाको राष्ट्रिय ब्राण्ड नै बन्यो ।   हुन त  हरेक सफलताको पछाडि असफलता, संघर्ष, आत्मविश्वास, निराशा र धैर्यताको कथा हुन्छ ।   गौतमको अहिले धनुषाको लालगढस्थित करिब ५० करोड लगानीमा खुल्दै गरेको चारतारे होटलसम्मको यात्रामा आइपुग्दा यस्तै अनेकौँ कथाहरुले भरिपूर्ण छन्  ।   निराशा र अनेकाँै असफलताका बाबजुत पनि निरन्तर संघर्ष र धैर्यताले  सफलताको शिखरमा पु¥याएको उनको अनुभव छ  । त्यसैले त उनले बुझेको जिन्दगी के हो भने सफलताको लडाईंमा संघर्ष र धैर्यता नै मुख्य अस्त्र हुन् ।   ४४ वर्ष अगाडि बुबा नरहरिले संचालन गरेको सोही होटल संचालनको अभिभारा काँधमा बोकेर नयाँपनको खोजीमा दौडेका हिराले चारतारे होटलसम्म आइपुग्दा असंख्य अफ्ठ्यारा चुनौतीहरुको अनुभव संगालेका छन् ।   यही अनुभवले बनाएको परिपक्वता नै गौतम होटल राष्ट्रिय ब्राण्ड बन्यो भने  चारतारे होटलको रुपमा लालगढमा अर्को विशाल गौतम होटलको जन्म  भयो ।   सामान्य  चिया, नास्ता बेच्ने होटल देशको नै ब्राण्ड बन्ला भन्ने बुबा स्वयंले  परिकल्पना गरेका थिएनन् । ‘छोरा यति धेरै दत्तचित्त भएर लाग्ला र होटलबाट नै आफ्नो भविष्य बनाउला भन्ने सोचेको नै थिइनँ,’ बुबा नरहरिले भने, ‘मासिक मुस्किलले ५ हजार आम्दानी हुने होटलमा अहिले दैनिक नै लाखौँ आम्दानी हुन्छ ।’    गौतम होटलको चर्चा बर्दिवासको चिनारीसँग मात्र जोडिएको छैन होटलभित्रको हस्पिटालिटी र गुणस्तरीयताले बाह्य र आन्तरिक पर्यटकको आकर्षणलाई ध्यानाकर्षणसमेत गराएको छ ।   मधेश प्रदेशका महत्वपूर्ण कार्यक्रमदेखि भीआईपीहरुको रोजाई गौतम होटल नै बन्नुले पनि हिराको मेहनत र सफलतालाई संकेत गर्दछ । ‘हाम्रो होटलमा देशका शीर्षनेतादेखि पूर्व राजासम्म बास बसेका छन्,’ हिराले भने, ‘हाम्रो लागि यो पनि गौरव हो ।’    होटल व्यवसायले हिरालाई यसरी सिखरमा पु¥यायो कि विगतमा यसरी गर्न पाएको भए थप काम गर्न सकिन्थ्यो कि भन्ने गुनासो गर्ने ठाउँ नै रहेन, जस कारण उनलाई सधैँभरि नयाँ गर्न नै हौस्यायो ।   यसैको परिणाम स्वरूप नै चियानास्ता बेचेर सामान्य जीविकोपार्जन हुँदै आएको होटललाई ब्राण्ड बनाउनु र सुविधा सम्पन्न शाखाहरु विस्तार गर्नु आफँैमा अनुकरणीय छ ।   ७ सय रुपैयाँबाट बुबा नरहरिले खोलेको होटललाई अर्बैं रुपैयाँको चारतारे होटल बनाउन हिराले गरेको अथक प्रयास, संघर्ष र मेहनतले होटलमात्र हैन बर्दिवासमा अहिले समग्र गौतम परिवार नै ब्रान्ड बनेको छ ।   सामाजिक कार्यमा आफूलाई उत्तिकै सक्रिय बनाएका हिरा नगर पर्यटन बोर्डको अध्यक्ष हुन् भने होटल तथा पर्यटन व्यवसायी मधेश प्रदेशका अध्यक्ष पनि हुन् ।   होटल हवको रुपमा विकास भइरहेको मधेश प्रदेश विशेषगरि बर्दिवासमा मात्र ५० भन्दा बढी ठूलो लगानीमा खुलेका होटलहरु छन् ।   के–के विशेषता छन् चारतारे होटलको ? धनुषाको लालगढमा उदघाटनको तयारीमा रहेको चारतारे गौतम होटलमा अहिलेसम्म ३५ करोडभन्दा बढी खर्च गरिसकेको हिरा बताउँछन् । उनका अनुसार करिब ५० करोड लागत अनुमान गरिएको छ ।   ७६ वटा कोठा,  हल, मनोरञ्जनस्थल र चारतारे होटललाई चाहिने सम्पूर्ण मापदण्डमा आधारित भएर निर्माण भइरहेको उनले बताए । होटेललाई हरितमैत्री बनाउन कलकत्तावाट ल्याइएका उच्च अक्सिजन दिने बिरुवा रोपिएको छ । करिब एक बिघा क्षेत्रफलमा निर्माण भएको संरचनामा धेरैजसो हरितमैत्री बनाउने प्रयास गरिएको छ ।    दशैँपछि लगत्तै ४०  वटा कोठासहित उद्घाटन गरिने र  बाँकी अर्को भवनमा रहेको ३६  वटा कोठा सम्पन्न भएपछि पूर्ण संचालनमा ल्याइने होटलका व्यवस्थापक निरज सुवेदीले जानकारी दिए ।   छोराको कर्मप्रति गर्व छ :  नरहरि गौतम होटेल व्यवसायमा छोरा हिराको कर्म र लगनशीलताप्रति आफूलाई गौरवान्वित हुने बुबा हरि गौतम बताउँछन् । ‘मैले छोराप्रती गौरव गर्ने धेरै कारण छन्,’ उनले भने ‘पहिले त उ इमान्दार बन्यो ।’    ३४ बर्ष अगाडि चिया पसलमा बसेर सहयोग गरेको सम्झँदै नरहरिले छोराले आफूले चलाएको होटललाई यति ठुलो बनाउला भन्ने सोचेका नै थिएनन् ।   ‘ठूला–ठूला होटलमा जान्थ्यो । त्यतिवेला अलि पैसा पनि खर्च ग¥यो,’ विगत सम्झदैँ उनले भने, ‘मैले पछि पो थाहा पाएँ, त्यहाँ जानुको उद्देश्य होटल कसरी चलाउने भन्ने सिक्न पो रहेछ ।’     नरहरि पुराना राजनीतिज्ञ पनि हुन् । २०३९ साल, २०४३ सालमा तत्कालिन बर्दिवास–३ को उनी वडा अध्यक्ष समेत बने । २०५२ सालमा छोरा हिराले गौतम होटल नाम राखेर औपचारिक रुपमा चलाएपछि नरहरिले सन्तुष्टिको श्वास फेरेको बताउँछन ।  

पर्यटक स्वागत तथा सत्कारको पर्खाईमा महाेत्तरीका ब्यावसायी

बिशाल बस्नेत महोत्तरी, ११ असाेज । बिस्व पर्यटन दिवसको अवसरमा महोत्तरीका होटल तथा पर्यटन व्यवसायीहरुले आन्तरिक र वाहय पर्यटकको लागी छुट सहितको स्वागतमा जुटेका छन् ।   होटल तथा पर्यटन व्यवसायी संघ महोत्तरीमा आवद्ध व्यापारीहरुले आन्तरिक र वाहय पर्यटनको लागी २५ प्रतिशत छुट सहित स्वागतमा जुटेका हुन । पर्यटकहरुलाई आकर्षण गर्न जिल्लाका मुख्य सडकहरुमा झिलिमिली बत्ती जडान गरिएको छ भने मन्दिर तथा पर्यटकीय स्थलहरुमा सरसफाई समेत गरिएको छ ।   यो पर्यटन दिवस ७ दिनसम्म मनाउने निर्णय गरिएको होटल तथा पर्यटन व्यवसायी संघ महोत्तरीका अध्यक्ष गोपाल कार्कीले जानकारी दिए । `यो अवधीमा स्थानिय पर्यटकीय सम्भावनाको खोजी र योजना पनि बनाउने छौ,´ अध्यक्ष कार्कीले भने , `पहिलो दिन बुधबार हामीले जिल्लाको उत्तरवर्ती क्षेत्रका पहाडहरु घुम्यौ ।´   जिल्लाको उत्तरवर्ती क्षेत्रमा रहेका उच्च पहाडहरु राइ मन्डल, चनौटे डाडोँजस्ता ठाउँहरुको सम्भाव्यता अध्ययन गरिएको अध्यक्ष कार्कीले बताए । होटल तथा पर्यटन व्यवसायीहरु जिल्लाका सिमा नाका र एयरपोर्टमा पुगेर खादा तथा माला लगाउँदै आन्तरिक र बाहय पर्यटकको स्वागत गर्ने समेत कार्यक्रम रहेको छ । बुधवार मात्र ३ सय भन्दा बढी पर्यटकहरुलाई स्वागत, सत्कार गरिएको होटल तथा पर्यटन व्यवसायी संघ महोत्तरीले जनाएको छ । यो सगैँ पर्यटन व्यवसायीहरु जिल्लाका सम्भावित पर्यटकीय स्थलको सम्भावनाको संघन खोजीमा जुटेका छन् ।    मधेश कै उच्च मानिएको राई मण्डल तथा चनौटे डाडामा केवुलकार तथा जिप लाइनको सम्भावनासहित थप सम्भाव्यता अध्ययन गरिनु पर्ने होटल तथा पर्यटन व्यवसायी संघ महोत्तरीको निष्कर्ष छ ।

मध्य पाषण युगकाे बस्तीसमेत रहेकाे मधेसकाे एक प्राकृतिक 'भ्यू टावर' ओझेलमा

विशाल बस्नेत/ न्युज कारखाना  ३१ भदौ, महोत्तरी । पहाडको फेदिमा खयरले छाएका फुसका घरहरु छन । आकाशमा बाक्लै लोपोन्मुख जातको चरा गिद्व र चिलहरु घुमिरहेका छन  । पाखाहरुमा बाख्राहरु चरिरहेको छन । गोठालाहरु सुस्केरा हालेर स्थानिय गीत गाईरहेको सुनिन्छ । त्यस माथी चराचुरुङ्गीहरुको संगीतमय चिरविरले यहाँ पुगेपछी जो कोहीले छुट्टै आनन्द लिन सक्छन ।   प्राकृतिक छट्टाले अनेकौ तरहले सिंगारिएको यो  मनमोहक दृश्य हो, महोत्तरीको उत्तरवर्ती क्षेत्र राई मन्डलको ।   बर्दिवास नगरपालिकाको समथर भु-भाग छाडेर झन्डै ७ किलोमीटर माथी उक्लेपछी राईमन्डल पुगिन्छ । यही राईमन्डलमा रहेका भिम डाँडा र सोली घोप्टे नामक अजंग पहाडका दुई टाकुरालाई देखेपछि मधेशको समथर भु-भाग नियालिरहेको जस्तो महसुस हुन्छ ।   समुन्द्री सतहवाट झण्डै ३६२ फिट अग्ला यी पहाडहरु तराईका गहना हुन भने बर्दिवासको समृद्धिको आधार पनि । पहिचान, परिचय र पर्यटकीय अवसरको पर्खाईमा रहेका यी डाँडाहरु देख्दा जति मनोरम छन, त्यतिकै प्राचीन र आध्यात्मिक विरासत समेत बोकेका छन । स्थानियका अनुसार शान्ति र देवत्व प्राप्तिका लागी लामा र अध्यात्मिक व्यक्तिहरु यहाँ आएर तपस्या समेत गर्ने गरेका छन ।   प्रचारप्रसारको अभावमा ओझेलमा रहेको यी डाँडाहरु मधेशका पाकृतिक भ्यू टावर समेत मानिन्छ । स्थानिय युवा विजय पोखरेल यी डाँडामा उक्लिएपछि भारतको सिमाना देखि जनकपुर सहर समेत दृश्यावोलकन गर्न सकिने बताए । `यहाँका सम्भावनाका बिषयमा हामीले सरोकारवालाहरुलाई निक्कै झकझक्याएका छौ तर सुनुवाई हुन सकेको छैन,´ उनले भने, `महोत्तरीको उत्तरवर्ती क्षेत्र बर्दिवासको समृद्धिको मुख्य आधार पनि पर्यटन नै हो ।´ बर्दिवास नगर क्षेत्रमा रिसोर्ट देखि हाेटलसम्म ७० भन्दा बढी छन । निक्कै ठुलो लगानी गरेका होटलहरु दिन्हु धरासयी बन्दा व्यापारीहरुमा चिन्ता बढदै गएको छ । होटल तथा पर्यटन व्यवसायी संघ महोत्तरीका अध्यक्ष गुन्ज कार्की बर्दिवासमा भएका प्राकृतिक दृश्य र यस्को व्यवस्थापन गर्न नसक्दा पर्यटकहरुलाई एकदिन पनि नबस्ने गरेको गुनासो गर्छन । राइ मण्डलसम्म जाने गरी पर्यटकलाइ लैजान सके बर्दिबासकाे हाेटल ब्यावसाय उकासिने उनकाे तर्क छ ।    अझ राई मन्डलको वरपर मध्यपाषण युगको हतियार कारखाना भएको जर्मनी नागरिक गुड्रन कर्विन्सले आफ्नो किताब 'प्रि हिस्टोरिक कल्चर इन नेपाल'मा उल्लेख गरेपछि यस्को महत्व थप चुलिएको छ । कार्विन्सले उक्त किताबको भोलम १, पृष्ठ २३९ मा अहिलेको राईमन्डल अर्थात पाटु  र रातु नदी वरपरको मानव सभ्यता १० हजार वर्ष पूरानो भएको उल्लेख गरेकी छन् । यसका लागि उनले सन् १९८५ को दशकमा १० वर्ष लगाएर पाटुको अध्ययन गरेकी थिइन् । रातो माटोले पुरिएको अवस्थामा हजारौ मध्य पाषण युगका हतियारहरु भेटिए पछि यो नै सबैभन्दा पुरानो मानव सभ्यता भएको उनले आफ्नो किताबमा वर्णन गरेकी छिन् ।   मध्यपाषण १२ देखि १२ हजार बर्ष अघिको अवधि र ६ देखि १०  हजार वर्ष अघिको नवपाषणको अवधिलाई भनिन्छ । यसरी गुड्रन कार्विन्सले गरेको अध्ययनअनुसार यो ठाउँ  १० हजार वर्ष अघिको अर्थात् मध्य पाषण युगको सभ्यता रहेको निष्कर्ष निकालिएको छ ।    पहिले त कर्विन्सले नेपालमा ढुंगे युगमा मानव चहलपहल थियो भन्ने तथ्य विश्वलाई बताएकी छन् ।  कर्विन्स राइमन्डल आसपास र पाटुमा  नै किन आइन् ? भन्ने विषय अझै रहस्यमय छ । तर, १० वर्ष लगाएर गरिएको अनुसन्धान पछि उनले निकालेको निष्कर्षको विषयमा भने धेरै मानिसहरु बेखवर छन । राईमन्डलका अग्ला डाडाहरुमा जिपलाइनका सम्भावना र कर्विन्सले भनेको यस्को फेदीमा थप खोजी गरि नविन पर्यटकिय गन्तव्य बनाउन सकिने आधारहरु देखिएका छन ।  

आज ‘भक्तपुरको पोखरी चिनौँ, सम्पदा संरक्षणमा अघि बढौँ’

भक्तपुर । भक्तपुर नगरपालिकाको आयोजनामा शनिबार ‘भक्तपुरको पोखरी चिनौँ, सम्पदा संरक्षणमा अघि बढौँ’ भन्ने नाराका साथ सांस्कृतिक सम्पदा पदयात्रा हुने भएको छ । ऐतिहासिक एवम् सांस्कृतिक नगरी भक्तपुरको भ्रमणमा आउने आन्तरिक एवं बाह्य पर्यटकहरूलाई नगरका विभिन्न स्थानमा छरिएर रहेका सम्पदाहरू   (विशेष गरी पोखरीहरु) बारे परिचित गराउने र सम्पदा संरक्षण कार्यमा उत्साहित गर्ने उद्देश्यले उक्त कार्यक्रम हुने लागेको नगरपालिकाको सूचनामा प्रकाशित छ । पर्यटन प्रवर्द्धनको लागि हुने सांस्कृतिक सम्पदा पदयात्रामा सरोकारवाला सबै पक्ष तथा नगरवासीहरूमा नगरपालिकाले उपस्थितिको लागि अनुरोध समेत गरेको छ । पदयात्रा भक्तपुर नगरपालिका वडा नं ९ स्थित लामग पुखु (पोखरी) बाट सुरु हुने जनाएको छ । त्यहाँं भक्तपुर नगरपालिकाका प्रमुख सुनिल प्रजापतिले उदघाटन गर्ने कार्यक्रम तय गरिएको छ । त्यसपछि प्रमुखसहितको टोली पोखरीको परिक्रमामा जाने कार्यक्रम तालिका छ । टोलीले नगरभरिका वडा नं १ देखि १० सम्म रहेको विभिन्न पोखरीहरुको पैदल यात्राबाट भ्रमण गरिने छ । पदयात्रा भक्तपुर नगरपालिका वडा नं १ स्थित न्हुः पुखु (रानी पोखरी) सल्लाघारीमा समापन हुने जनाएको छ । त्यहाँं सांसद प्रेम सुवालको प्रमुख आतिथ्यमा कार्यक्रम समापन गरिने जनाएको छ । यो वीचमा विभिन्न साँंस्कृतिक प्रदर्शनी गरिने पनि जनाएको छ । साथै विभिन्न नेवारी परिकाहरु पनि खान पाइने जनाएको छ । साथै नेवार समुदायमा प्रचलित झ्व भ्यव     (लहरै बसेर खाने भोज) पनि खाने कार्यक्रम तालिका बनाइएको छ ।  सांस्कृतिक गतिविधि र स्थानीय उत्पादनलाई प्रवर्द्धन गर्न ठाउँ–ठाउँमा सांस्कृतिक प्रदर्शनी, खाद्य स्टल तथा मौलिक उत्पादनहरूको प्रदर्शनी तथा बिक्री केन्द्रहरूसमेत राखिने भएको छ । कार्यक्रम १२ बजेबाट सुरु भई चार बजे सकाउने योजना राखिएको छ ।  यस्तो छ रूट ः लामग पुखु – नगाँचा – ग्वंग पुखु – क्वाठडौँ पुखु – तिनाछें – सलां गणेश पुखु – बसिकुलां नाग पुखु – दुगुमला – भोलाछें पुखु – अंचा पुखु – ब्यासी पुखु – ख्यो पुखु (धवाहिटी पुखु ) कालदह पुखु – नः पुखु – तः पुखु ( सिद्ध पोखरी) – न्हु पुखु ( रानी पोखरी)  

किसानहरूको उत्पादन, बजारिकरण गर्न उत्पादक र खरिदकर्ता एकै ठाउमा

मुगुको स्याउ नेपालगञ्जको गोदामै थन्कियो

डेल्टा रानी जातकाे धान फल्दै नफली सुक्न थाले, निजगढका किसानले लगाए आगो